- भाङ वा भाँगो औषधीय गुण तथा नशा भएको पोथ्रा वर्गमा पर्ने वनस्पति हो ।
- यसको फललाई खासगरी अचार बनाउन प्रयोग गरीन्छ भने यसको वोटको बोक्रा (लोता)लाई डोरी बनाउन प्रयोग गरीन्छ।
- भाङलाई लागुपदार्थको रूपमा मानिएपनि यसका विभिन्न भागहरूमा औषधीय गुण भएको हुनाले गाउँघरमा यसलाई जडीबुटीको रूपमा लिने गरेको पाइन्छ ।
- हिन्दूहरूका विभिन्न धर्मग्रन्थहरूमा भाङलाई भगवान शिवको प्रसादको रूपमा वर्णन गरिएको पाइन्छ ।
- भोक नलाग्ने, मांशपेशीको दुखाई, पेट दुखाई, निद्रा नलाग्ने, गोनोरिया, महिनावारी हुँदा धेरै रगत बग्ने, पखाला, हैजा, पानी देखि डराउने, धनुष्टंकारमा पातको रसको सेवन गरिन्छ ।
- रगतमासी परेको बेलामा यसको पातको काढा बनाएर खाइन्छ ।
- अजीर्ण–अपच, रगत बग्ने, यौनशक्तिमा कमी, पेटमा जुका परेमा, घाउ आएको बेलामा बीउको चूर्णको सेवन गरिन्छ । यसको सेवनले मात लाग्छ ।
- होली र शिवरात्री पर्वमा यसको मिठाई बनाएर खाइन्छ ।
- कान चर्कने रोग भएमा भाँङको रस मनतातो गरी २\२ थोपा हाल्ने गरेमा ठीक हुन्छ ।
- भाँङको लड्डु खानाले जस्तो मानिसलाई पनि राम्ररी निद्रा पर्दछ ।
- भाँङको गेडाको चूर्ण आधा चम्चा सिदेनून १ चिम्टी हालेर पानीसँग खाएमा मस्तसँग निद्रा लाग्नेछ ।
- भाङको पात पानीमा पिनेर लेप गर्नाले घाउ, खटिरा आदि निको हुन्छ ।
– Source
रितेश कुमार साह
